Modern Karaayak İnsanları, Eski Bir Buzul Çağı Soyundan Geliyor
Antik ve modern genomlar üzerine yeni bir çalışma, yerli kabilelerin, atalarının topraklarını ve su haklarını korumasına yardımcı olabilir
Karaayak Konfederasyonu ülkeleri, toprakları ve suları üzerindeki kontrollerini sürdürmek için uzun süredir mücadele ediyor. Sözlü gelenekler ve arkeolojik kanıtlar, Karaayak yerli halklarının ve onların atalarının 10.000 yıldan fazla bir süredir Kuzey Amerika’nın geniş bir bölümünde yaşadığını gösteriyor.
Science Advances dergisinde yayımlanan bir çalışma da bu bağlantıyı güçlendiriyor. Genetik veriler, modern Karaayak insanlarının yüzlerce yıl önce bu topraklarda yaşayanlarla yakından akraba olduğunu doğruluyor.
Bulgular aynı zamanda Karaayak halkının, yaklaşık 18.000 yıl öncesine, yani insanların Amerika kıtasına ilk yerleştiği zamana kadar uzanan, önceden bilinmeyen bir genetik soydan geldiklerini de ileri sürüyor. Bu da onların toprak ve su haklarına ilişkin iddialarını destekleyebilecek bir kanıt.
Araştırmada yer almayan Alberta Üniversitesi yerli araştırmaları profesörü Kim Tallbear, sonuçların çağdaş insanlar için yararlı olabileceğini, çünkü yerlilerin tarihlerinin ana hatlarını dolduracak farklı türde veriler sağlayacağını söylüyor.
(İlgili: Rapa Nui’deki İlk İnsanlar, Güney Amerika ile Temas Halindeydi)
Bugün Karaayak Konfederasyonu, Karaayak, Kainai-Blood, Peigan-Piikani ve Siksika Uluslarından oluşan ABD-Kanada sınırını dolduruyor. Karaayaklar atalarının çok eski zamanlardan beri Rocky Dağları’nın doğu yamaçlarında ve şu anda Montana, Alberta ve Saskatchewan olarak bilinen bölgenin bitişik düzlüklerinde yaşadığını biliyor. Yerli sözlü gelenekler ve arkeolojik kanıtlar, 10.000 yıldan fazla bir süre önce bu ataların, son buzul çağı sona erdiğinde buzulların oyduğu vadiler ve göller boyunca bizonları takip ettiklerini gösteriyor.
Ancak ABD ve Kanada hükümetleri ve enerji sektörü, 1800’lerden bu yana bu ata topraklarını defalarca tehdit etti veya onları elinden aldı. Karaayak ülkeleri onları korumak veya geri kazanmak için yasal girişimlerde bulundu. Gaz ve petrol şirketi Solenex LLC’nin yıllar süren davalardan sonra 2023 yılında Montana’nın Badger-Two Medicine bölgesinde sondaj yapmak için federal kira kontratından vazgeçmesiyle yeni bir başarı elde edildi. Ancak mahkemelerde başka anlaşmazlıklar da sürüyor.
Bu gibi durumlarda Karaayak sözlü gelenekleri halkların varlığının kalıcı olduğuna dair kanıt sağlıyor. Arkeolojik araştırmalar ayrıca, geri çekilen buz tabakalarının arazinin çoğunu kapladığı en az 13.000 yıl öncesine ait bölgede yaşayanları da belgeliyor. Burada, buzsuz bir yol üzerinden Beringia’dan Amerika’ya geçen insanlar ve diğer türler, daha geniş bir kıtaya yayılmış olabilir.
Karaayak üyesi kabileler, bölgenin antik geçmişine dair yeni kanıtları pekiştirmek için 2013 yılında Arizona Üniversitesi arkeologu Maria Zedeño’nun liderliğinde Karaayak Erken Kökenleri Programını başlattı. 2018 yılında Kainai-Blood Ulusu ve Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi’ndeki (UIUC) genetikçiler, Karaayakların atalarının ve çağdaş bireylerin genomik analizine yönelik protokolleri ve beklentileri özetleyen bir anlaşma imzaladı.
Yeni çalışmaya, günümüz topluluğunun altı üyesi analiz için tükürük örnekleriyle katkıda bulundu. Araştırmacılar ayrıca Karaayak Kabile Tarihi Koruma Ofisi’ndeki dört ataya ve Smithsonian Enstitüsü’ndeki üç ataya ait kalıntılardan da DNA izole etti. Radyokarbon tarihlemesi, bu tarihi kalıntıların muhtemelen 100 ila 200 yaş arasında olduğunu gösterdi.
Müze kayıtları, söz konusu kalıntıların Karaayak topraklarından Smithsonian’a götürüldüğünü gösteriyor ancak bunun tam olarak nasıl ve ne zaman olduğu belli değil. Geleneksel olarak Karaayak halkı, ikinci cenaze töreninden önce ölenlerini ağaçlara ya da iskelelere koyuyor. 19. ve 20. yüzyılda hastalık ve kıtlık dönemlerinde ölenlerin bir kısmı iskelelerde kaldı, çürüdü ve yere düştü. Bilim insanlarının ve diğerlerinin bu kalıntıları mezarlık alanlarından çaldıkları biliniyor; bu da Karaayak atalarının Smithsonian’a nasıl geldiğini açıklayabilir.
Araştırmacılar, modern ve antik bireylerin genomlarını karşılaştırdı ve bunların, halkların çok eski zamanlardan beri burada varlığını kanıtlayan Karaayak sözlü geleneklerini destekleyen birleşik bir soya ait olduklarını buldu.
Devamı websitemizde