Irak’taki Mağarada Bulunan Neandertalin Yüzü Canlandırıldı
Bilim insanları, Irak’taki mağarada kafatası yüzlerce parça halinde keşfedilen 75.000 yıllık Neandertal kadının yüzünü yeniden yarattı.
Ekip, 2018 yılında bu Neandertali, türün defalarca ölülerini gömmek için geri döndüğü Irak’taki bir mağaranın içinden çıkarmıştı. Mağara, 1950’lerin sonunda art arda gömülmüş gibi görünen birkaç Neandertal’in ortaya çıkarılmasıyla ünlendi.
Yapımcılığını BBC Studios Bilim Birimi’nin üstlendiği “Neandertallerin Sırları” dünya çapında Netflix’te yayınlandı. Belgesel, Cambridge ve Liverpool üniversiteleri John Moores liderliğindeki ekibin kazılara devam etmek üzere Shanidar Mağarası’na dönüşünü konu alıyor.
Yeni filmde yer alan Cambridge Arkeoloji Bölümü’nden paleo-antropolog Dr. Emma Pomeroy, “Neandertallerin ve insanların kafatasları çok farklı görünüyor” diyor.
(İlgili: Bu Oyulmuş Ayı Kemiği, Neandertal Kültürünün En Eski Örneği)
“Neandertal kafataslarının büyük kaş çıkıntıları vardı ve çene uçları yok; çıkıntılı bir orta yüz, daha belirgin burunlara neden oluyordu. Ancak yeniden yaratılan yüz, bu farklılıkların hayatta o kadar da keskin olmadığını gösteriyor.”
“Bugün hayatta olan neredeyse herkesin hâlâ Neandertal DNA’sına sahip olması nedeniyle, türlerimiz arasında melezleşmenin nasıl gerçekleştiğini görmek belki de daha kolay.”
Neandertallerin yaklaşık 40.000 yıl önce yok olduğu düşünülüyor ve yeni kalıntıların keşfi çok az. Belgeselde yer alan Neandertal, elli yılı aşkın bir süredir mağaradan çıkan ilk kişi ve belki de bu yüzyılda bulunan en iyi korunmuş Neandertal birey.
Mağaradaki daha önceki buluntular numaralandırılmış olsa da bu bireye Shanidar Z adı veriliyor; ancak araştırmacılar bunun 1960 yılında kazılan bir bireyin üst yarısı olabileceğini düşünüyor.
Kafa, muhtemelen ölümden kısa bir süre sonra (beyin çürüdükten sonra, ancak kafatası toprakla dolmadan önce) kaya düşmesi sonucu ezilmişti ve on binlerce yıllık tortuyla daha da sıkışmıştı. Arkeologlar bulduğunda kafatası yaklaşık iki santimetre kalınlığa kadar düzleşmişti.
Ekip, neredeyse bel kısmına kadar devam eden iskelet de dahil olmak üzere kalıntıları dikkatli bir şekilde ortaya çıkardı ve kemikleri ve çevredeki tortuyu güçlendirmek için yapıştırıcı benzeri bir birleştirici kullandı. Shanidar Z’yi mağaranın merkezindeki yedi buçuk metrelik toprak ve kayanın altından düzinelerce küçük folyoya sarılmış bloklar halinde çıkardılar.
Cambridge laboratuvarındaki araştırmacılar, yapıştırıcıyı kademeli olarak seyreltmeden ve taramaları kemik parçalarının çıkarılmasına rehberlik etmek için kullanmadan önce her bloğun mikro-BT taramalarını aldılar. Baş konservatör Dr. Lucía López-Polín, üst ve alt çeneler de dahil olmak üzere, orijinal şekline döndürmek için 200’den fazla kafatası parçasını elleriyle bir araya getirdi.
Pomeroy, “Her bir kafatası parçası nazikçe temizlenirken, kemiği stabilize etmek için yapıştırıcı ve birleştirici yeniden eklenir. Bu kemik, çaya batırılmış bisküvi kıvamına benzer şekilde çok yumuşak olabilir. Tıpkı yüksek riskli bir üç boyutlu yapboz gibi. Tek bir bloğun işlenmesi iki haftayı bulabilir.” diyor.
Ekip, kalıntıların kasıtlı olarak gömülmüş olup olmadığını ve dişlerin çene kemiklerine nasıl oturduğunu anlamalarına yardımcı olmak için adli bilime (künt kuvvet travması sonrasında ve çürüme sırasında kemiklerin nasıl yer değiştirdiğine ilişkin çalışmalar) bile başvurdu.
Yeniden yaratılan kafatasının yüzeyi tarandı ve üç boyutlu olarak basıldı. Bu, dünyanın önde gelen paleo sanatçıları ve bir yüzü ortaya çıkarmak için fabrikasyon kas ve deri katmanlarını oluşturan tek yumurta ikizleri Adrie ve Alfons Kennis tarafından yaratılan yeniden yapılandırılmış kafanın temelini oluşturdu.
Yeni analiz, Shanidar Z’nin yaşlı bir kadın olduğunu, belki de kırklı yaşlarının ortalarında olduğunu güçlü bir şekilde öne sürüyor. Bu, tarihöncesinin bu dönemlerinde ulaşmak için önemli bir yaştı.
Devamı websitemizde!