Bu Çocuk Kurban Edilmeden Önce Psikoaktif Kaktüs Yemiş
Bu Çocuk Kurban Edilmeden Önce Psikoaktif Kaktüs Yemiş
Peru’da gömülü bulunan eski bir kafadan alınan saç örneği, kurbanın ölmeden önce psikoaktif bir bitki tükettiğini ortaya koyuyor.
Binlerce yıl önce, Peru’da bir çocuk ritüelin parçası olarak kurban edildi, başı boynundan kesildi ve bir tür hatıra haline getirildi. Mumyanın kafatasından koparılan tek bir saçın yeni bir analizi, çocuğun törenin bir parçası olarak kurban edilmeden önce psikoaktif bir kaktüs tükettiğini ortaya koyuyor.
Çocuğun korunmuş başı, yeni bir çalışmada incelenen antik Nazca toplumuyla ilişkili 22 insan kalıntısından biriydi; Bu bireylerin tümü, İspanyol öncesi dönemde (MÖ 3500 – MS 476) yaşadı ve 1982’de başlayan uzun süredir devam eden bir arkeolojik program olan Nazca Projesi sırasında kazıldıkları Peru’nun güney kıyılarına yakın bir yere gömüldü.
Bilim insanları, kurbanın cinsiyeti ve ölüm yaşı konusunda emin değil, ancak çocuğun San Pedro kaktüsünü (Echinopsis pachanoi) yediğini belirlediler. Bu, “güçlü halüsinojenik özellikleri” için toplanan ve Amerika’nın yerli uygarlıkları tarafından geleneksel ilaçlarda ve ritüellerde kullanılan dikenli bir bitki.
Varşova Üniversitesi’ndeki And Araştırmaları Merkezi’nde doktora adayı olan çalışmanın baş yazarı Dagmara Socha, “Bu baş, güney Peru kıyılarında yaşamış bir birey tarafından San Pedro tüketiminin ilk örneği. Aynı zamanda, ‘hatıra kafalarına’ dönüştürülen bazı kurbanlara ölmeden önce uyarıcı verildiğinin de ilk kanıtı.” diyor.
Socha ve ekibi, araştırma için, üçü yetişkinlere ait dört hatıra başından ve hem yetişkinlere hem de çocuklara ait 18 mumyadan tek tek saç örnekleri topladı. Toksikolojik incelemeler, ölenlerin çoğunun ölümlerinden önce bir tür psikoaktif veya uyarıcı bitki tükettiğini ortaya çıkardı.
Yutulan maddeler arasında psikoaktif madde kokainin kaynağı olarak bilinen koka yapraklarının yanı sıra psikedelik bir ilaç olan meskalin içeren San Pedro kaktüsü de vardı. Araştırmacılar ayrıca, harmin ve harmalin (modern antidepresanlarda kullanılan iki bileşik) içeren halüsinojenik bir içecek olan ayahuasca’daki ana bileşik olan Banisteriopsis caapi’nin izlerini de tespit ettiler.
Socha, “Bu bitkilere kaç kişinin erişebildiğini görmek oldukça ilginçti. Bu antik bitkilerin bazılarının ticaret yolunu da keşfetmek istedik. Örneğin, koka yaprakları Peru’nun güney kıyısında yetiştirilmiyordu, bu yüzden oraya ya kuzey Peru’dan ya da Amazon bölgesinden getirilmeleri gerekiyordu.” diyor.
Araştırmacılar, uyuşturucu kullanımının MÖ 100’den MS 450’ye tarihlendiğini buldu. Socha, “Bitkilerin bu geçişinin erken başladığını görebiliyoruz ve aslında ticaret ağını takip edebiliyoruz. Araştırmamız, bu bitkilerin tıbbi veya vizyoner etki için farklı kültürler için son derece önemli olduğunu gösteriyor. Özellikle bu döneme ait yazılı bir kayıt olmadığı için, Nazca ve diğer yakın kültürler hakkında bildiklerimiz arkeolojik araştırmalardan geliyor.” diyor.